Σωματοποιημένο άγχος στο στομάχι
συμπτώματα, αιτίες και θεραπεία
Έχετε νιώσει ποτέ ένα αίσθημα κενού στο στομάχι σας; Ή έχετε καούρες, αλλά όχι από το φαγητό; Αν ναι, μπορεί να είναι σύμπτωμα άγχους. Πρόκειται για ένα συχνό πρόβλημα, το οποίο συνοδεύεται από διάφορα συμπτώματα και το οποίο αφορά όχι μόνο τους ενήλικες αλλά και τα παιδιά.
Σε αυτό το άρθρο θα μιλήσουμε για τις πιθανές στομαχικές σωματοποιήσεις του άγχους, προσπαθώντας να εμβαθύνουμε στις αιτίες, τα συμπτώματα και τις θεραπείες.
Πόνος στο στομάχι λόγω άγχους: τι συμβαίνει;
Το πρώτο πράγμα είναι να διευκρινίσουμε τι είναι το «στομαχικό άγχος» ώστε να το ξεχωρίσουμε από άλλες σωματικές διαταραχές. Αφού αποκλείσετε ότι δεν πάσχετε από γαστρεντερική διαταραχή, μπορείτε να εστιάσετε σε ψυχολογικές πτυχές, οι οποίες μπορούν επίσης να προκαλέσουν δυσάρεστες σωματικές αισθήσεις ή πραγματικές διαταραχές στο πεπτικό σύστημα.
Σε μερικούς ανθρώπους, ιδιαίτερα στρεσογόνες καταστάσεις μπορεί να προκαλέσουν στομαχική ενόχληση. Για παράδειγμα, ας φανταστούμε ότι βρισκόμαστε στη δουλειά και πρόκειται να ξεκινήσουμε μια συνάντηση με πολλά άτομα: η πιθανή ένταση και ο φόβος να μιλήσουμε δημόσια μπορεί να συμβάλει στην εμφάνιση μιας κατάστασης άγχους που σωματοποιείται στο στομάχι.
Η σωματοποίηση του άγχους στο στομάχι μπορεί να προκληθεί όχι μόνο από το άγχος και το στρες, αλλά μπορεί επίσης να είναι συνέπεια εμπειριών που γενικά θεωρούνται θετικές όπως όταν κάποιος είναι ερωτευμένος, σημαίνει κάτι για εσάς η έκφραση “έχω πεταλούδες στο στομάχι”;
Η σύνδεση του εγκεφάλου με το πεπτικό σύστημα είναι πολύ έντονη. Ο γαστρεντερικός σωλήνας είναι πολύ ευαίσθητος στα συναισθήματα : θυμός, άγχος, λύπη, χαρά. Αυτά τα συναισθήματα είναι ικανά να πυροδοτήσουν μια σειρά από σωματικές αισθήσεις που σε ορισμένες περιπτώσεις γίνονται πραγματικές γαστρεντερικές διαταραχές.
Η έρευνα έχει από καιρό αναγνωρίσει τη σημασία του στρες στην παθοφυσιολογία των πεπτικών παθολογιών. Σε άτομα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, για παράδειγμα, έχει βρεθεί υψηλότερος επιπολασμός προηγούμενων αγχωτικών γεγονότων της ζωής, συμπεριλαμβανομένου ιστορικού κακοποίησης, παιδικού τραύματος ή πιο πρόσφατου ψυχολογικού τραύματος στη ζωή τους.
Ποια είναι τα κύρια συμπτώματα;
Μεταξύ των διαφορετικών κλινικών εκδηλώσεων είναι δυνατόν να παρατηρηθούν: αλλαγές της όρεξης, μετεωρισμός και διάρροια, ναυτία και έμετος, καούρα, διογκωμένο στομάχι ή φούσκωμα, μυρμήγκιασμα ή πίεση στο στομάχι, νυχτερινές εφιδρώσεις, αϋπνία.
Τα παιδιά μπορεί επίσης να αισθάνονται άγχος και να παραπονιούνται για πόνο στο στομάχι. Μπορεί να αναφέρουν την παρουσία αυτών των πόνων το πρωί, πριν πάνε στο σχολείο ή πριν αντιμετωπίσουν καταστάσεις που προκαλούν άγχος, όπως εξετάσεις, ποδοσφαιρικός αγώνας ή οποιαδήποτε άλλη εξωσχολική δραστηριότητα που δημιουργεί υψηλές προσδοκίες.
Τι προκαλεί πόνο στο στομάχι λόγω άγχους;
Όπως έχουμε ήδη αναφέρει, ο γαστρεντερικός σωλήνας έχει το δικό του νευρικό σύστημα, που ονομάζεται εντερικό νευρικό σύστημα. Οι νευρικές απολήξεις στο στομάχι συνδέονται στενά με τις ορμόνες του στρες που απελευθερώνονται από τον εγκέφαλο και αποτελούν μέρος της απόκρισης μάχης ή φυγής.
Όταν αυτός ο μηχανισμός ενεργοποιείται, οι ορμόνες του στρες λένε στο στομάχι να επιβραδύνει, έτσι ώστε οι μύες και οι πνεύμονες να μπορούν να αντλούν περισσότερο αίμα.
Πώς να ηρεμήσετε το στομαχικό άγχος;
Το άγχος και οι δυσάρεστες αισθήσεις στο στομάχι είναι συχνές και μπορεί να εμφανιστούν σε πολύ συγκεκριμένες καταστάσεις, όπως όταν ξεκινάτε μια νέα δουλειά. Το πρόβλημα είναι όταν αυτό το άγχος αρχίζει να επηρεάζει τη ζωή κάποιου.
Μεταξύ των διαφορετικών ψυχοθεραπευτικών προσεγγίσεων που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία και τη διαχείριση του άγχους, η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία έχει αποδειχθεί πολύ χρήσιμη για την κατανόηση των αιτιών του άγχους και, κατά συνέπεια, για τη μείωση των συμπτωμάτων του, συμπεριλαμβανομένων των στομαχικών συμπτωμάτων.
Χαλάρωση και διαλογισμός
Για την ανακούφιση από το στομαχικό άγχος, υπάρχουν τεχνικές χαλάρωσης που επιτρέπουν στο άτομο να αισθάνεται χαλαρό και να αποφεύγει έντονες αντιδράσεις (όπως ναυτία) σε πολύ αγχωτικές καταστάσεις.
Για να γίνει αυτό, μπορείτε να εργαστείτε με προοδευτική προπόνηση μυϊκής χαλάρωσης, να μάθετε διαφραγματική αναπνοή ή να χρησιμοποιήσετε οπτικοποίηση για να ηρεμήσετε με χαλαρωτικές σκηνές ή ακόμα και να ενσωματώσετε συγκεκριμένες θεραπείες όπως η μουσικοθεραπεία.
Ο διαλογισμός, από την άλλη πλευρά, είναι μια νοητική εκπαίδευση στην οποία το σώμα και το μυαλό διδάσκονται να εστιάζουν στο παρόν και να δέχονται σκέψεις και συναισθήματα χωρίς κρίση.