Πεταλούδες στο στομάχι: τι είναι και γιατί τις νιώθουμε;
Βαθιά, απροσδόκητα ή έντονα συναισθήματα μπορεί να προκαλέσουν έντονες αντιδράσεις τόσο σε ψυχολογικό όσο και σε σωματικό επίπεδο, συνοδευόμενες από έντονες αισθήσεις, όπως «να έχεις πεταλούδες στο στομάχι». Αυτό το ρητό συνδέεται σχεδόν πάντα με την αγάπη και την έλξη.
Η έκφραση “έχω πεταλουδες στο στομάχι” προέρχεται από το αγγλικό to have butterflies in one’s stomach και αναφέρεται συχνά στις αισθήσεις που προκαλούνται από την αγάπη και, γενικότερα, στις αισθήσεις που προκύπτουν από μια κατάσταση άγχους και νευρικής έντασης.
Βρισκόμαστε στις αρχές του εικοστού αιώνα, την εποχή στην οποία αναπτύχθηκαν οι μελέτες για το αυτόνομο νευρικό σύστημα, ορισμός που επινοήθηκε από τον Βρετανό φυσιολόγο John Newport Langley, ο οποίος ήταν ο πρώτος που μελέτησε τους νευρολογικούς μηχανισμούς που ρυθμίζουν τις αυθόρμητες λειτουργίες του οργανισμού όπως η πέψη, η αναπνοή ή η κυκλοφορία του αίματος. Από εκεί, οι μελέτες για το εντερικό νευρικό σύστημα εμβαθύνθηκαν, και στη συνέχεια εξακολουθεί να ορίζεται ως και σήμερα «δεύτερος εγκέφαλος». Στην πραγματικότητα, το εντερικό σύστημα φαίνεται να είναι ανεξάρτητο από το κεντρικό νευρικό σύστημα και πιστεύεται ότι είναι υπεύθυνο για τις πιο ενστικτώδεις και αρχέγονες αντιδράσεις, που συνδέονται με το δυναμικό χαρακτηριστικό «fight-flight» του ορθοσυμπαθητικού νευρικού συστήματος, το οποίο επέτρεψε (και ακόμα επιτρέπει) να έχουμε άμεσες αντιδράσεις όταν αντιμετωπίζουμε αυτό που ενστικτωδώς θεωρείται κίνδυνος.
Το να νιώθετε πεταλούδες στο στομάχι, έχει επιστημονική εξήγηση.
Το να νιώθετε πεταλούδες στο στομάχι σας έχει μια επιστημονική εξήγηση. Το μυρμήγκιασμα που νιώθουμε στο στομάχι μας είναι η αντίδραση που προκαλείται από το αυτόνομο νευρικό μας σύστημα, το οποίο αντιδρά όταν αντιμετωπίζουμε έντονο στρες ή κατάσταση έντασης: ο δεύτερος εγκέφαλος μας απελευθερώνει αδρεναλίνη και ενεργοποιείται για να μας επιτρέψει να αντιδράσουμε όταν αντιμετωπίζουμε αυτό που γίνεται αντιληπτό ως απειλή. Το αίμα στέλνεται στα πόδια και τα χέρια για να τα κάνει έτοιμα να φύγουν ή να πολεμήσουν, προκαλώντας αυτό το αίσθημα κενού στο στομάχι που συνήθως αναφέρεται ως «πεταλούδες στομάχου».
Τι γίνεται όμως στο σώμα μας όταν ερωτευόμαστε;
Όταν ερωτευόμαστε, το σώμα μας απελευθερώνει ωκυτοκίνη και αυξάνει τη ντοπαμίνη και τη φαινυλαιθυλαμίνη, που μας κάνουν να νιώθουμε την καρδιά μας να χτυπά πιο γρήγορα, να εξαλείψει την αίσθηση της πείνας και να αυξήσει την ευφορία. Για έναν άνδρα ή μια γυναίκα, οι πεταλούδες στο στομάχι αντιπροσωπεύουν μόνο μια φάση του έρωτα, η οποία σύμφωνα με την επιστήμη έχει περιορισμένη διάρκεια. Οι χημικές διεγέρσεις των νευροδιαβιβαστών όπως η ντοπαμίνη και η σεροτονίνη αλλάζουν κατά τη διάρκεια μιας σχέσης, επειδή αλλάζουν τα συναισθήματα και οι αισθήσεις που προκαλεί.
Στη ζωή ως ζευγάρι θα βιώσετε την αγάπη χωρίς πεταλούδες στο στομάχι σας! Δεν είναι κακό να πεις «Δεν νιώθω πια πεταλούδες στο στομάχι μου!». Μάλιστα, μια σχέση αγάπης περνάει από πολλές φάσεις και, μετά από αυτή του ερωτευμένου, ακολουθεί μια πιο «καθησυχαστική». Η ανάγκη για ηρεμία και σταθερότητα σε μια σχέση είναι η λογική συνέπεια της επιθυμίας να χτίσουμε έναν πιο σταθερό δεσμό και το σώμα μας αρχίζει να απελευθερώνει ενδορφίνες.
Σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει αυτή η τόσο αναγκαία ηρεμία, οι σύντροφοι μπορεί να βρεθούν να αντιμετωπίσουν νέα συναισθήματα όπως:
- ζήλεια
- προσωπική ανασφάλεια
- να μην αισθάνεσαι στο επίπεδο της σχέσης ή να υπερεκτιμάς τον εαυτό σου σε σύγκριση με τον άλλον.
Αντιμετώπιση
Όπως είδαμε, τα συναισθήματα είναι η αιτία των πεταλούδων στο στομάχι, επειδή το σώμα μας αντιδρά σε μια αγχωτική κατάσταση που προκαλεί ένταση. Είναι όμως δυνατόν να εξαφανιστούν ή να σταματήσουν οι πεταλούδες στο στομάχι; Ένας χρήσιμος τρόπος για να μην αφήνετε τις πεταλούδες στο στομάχι σας να σας ανησυχούν είναι να μάθουμε να διαχειριζόμαστε τα άγχη μας. Είναι πολύ χρήσιμο να κάνουμε ασκήσεις ενσυνειδητότητας για το άγχος, ξεκινώντας από αυτό που μας έρχεται πιο φυσικά: την αναπνοή.
Η διαφραγματική αναπνοή, την οποία μπορούμε να μάθουμε εύκολα, μπορεί να μας βοηθήσει να ανακτήσουμε τον έλεγχο των συναισθημάτων μας. Στην πραγματικότητα, η διαφραγματική αναπνοή επιβραδύνει τον καρδιακό παλμό, μειώνει την αρτηριακή πίεση, βοηθά να βρεθεί μια κατάσταση ηρεμίας και επίσης βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου.
Το να αρχίσουμε να αγαπάμε τον εαυτό μας είναι το πρώτο βήμα για να ζήσουμε τα συναισθήματά μας με έναν πιο υγιή τρόπο, χωρίς αυτά να αναλάβουν. Εάν δυσκολευόμαστε να το κάνουμε, μπορούμε να απευθυνθούμε σε έναν επαγγελματία ψυχολόγο, ο οποίος μπορεί να μας καθοδηγήσει σε ένα ταξίδι θεραπείας και να μας βοηθήσει να βρούμε την ηρεμία που έχουμε ανάγκη.